Tác động của các quy định của nền kinh tế thị trường, tiến bộ khoa học công nghệ, yêu cầu tập trung vốn, giảm thiểu chi phí kinh doanh, phân tán rủi ro đang khiến việc hình thành nhóm công ty ngày càng phổ biến hơn. Quy định của pháp luật về vấn đề này ra sao?
Tổng quan về nhóm công ty
Đặc điểm của nhóm công ty
Nhóm công ty, đối với những người mới thành lập, là một nhóm gồm hai hoặc nhiều công ty. Các công ty có mối quan hệ cùng có lợi, tác động qua lại trên cơ sở hoạt động đầu tư kinh doanh và hợp đồng để thực hiện giao dịch. Các hoạt động kinh doanh và pháp nhân của tập đoàn hoàn toàn tự chủ. Mặt khác, sự tương tác của các công ty có tác động đến hoạt động kinh doanh của công ty và sự phát triển chung của tập đoàn. Tùy thuộc vào phương pháp và nguyên tắc được sử dụng để thiết lập mối quan hệ tương tác giữa các công ty trong nhóm, động thái này có thể là thuận lợi hoặc xấu. Tập hợp các công ty là một tổ chức; tuy nhiên, tổ chức này không đáp ứng các yêu cầu pháp lý.
Mục đích của việc hình thành nhóm doanh nghiệp là nhằm tăng tích lũy, tập trung vốn, nâng cao năng lực cạnh tranh và tối đa hóa lợi nhuận. Các công ty thiếu cả tài chính và công nghệ và không có khả năng cạnh tranh trên thị trường có thể tập hợp lại với nhau để tạo ra các nhóm. Trên thị trường, các tổ chức nhóm có vô số lợi thế. Kết quả là, nhóm doanh nghiệp có thể thúc đẩy khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ trong khi giảm rủi ro thị trường. Để đạt được mục tiêu này, các công ty của nhóm phải cam kết cùng nhau thực hiện các thỏa thuận thành lập nhóm và các mục tiêu kinh doanh của mỗi công ty phải phù hợp với các mục tiêu chung của nhóm.
Các nguyên tắc hoạt động và cơ cấu tổ chức được chia sẻ bởi một tập hợp các công ty. Để đảm bảo rằng một nhóm các công ty hoạt động bình thường, các công ty thành viên phải hợp tác để thiết kế các quy tắc, luật lệ và chuẩn mực hoạt động cũng như một mô hình quản lý. Điều lệ công ty thiết lập các quy tắc, quy định và hướng dẫn hoạt động. Mô hình quản lý phức tạp và phụ thuộc vào số lượng công ty trong tập đoàn.
Có một công ty trong nhóm các công ty có quyền chi phối các công ty khác. Doanh nghiệp có quyền chi phối có trách nhiệm lập chiến lược phát triển của tập đoàn, chủ trì việc lập điều lệ công ty, thiết lập bộ máy quản trị công ty.
Các hình thức nhóm công ty
Các hình thức nhóm công ty bao gồm: tổ hợp công ty mẹ – công ty con, tập đoàn kinh tế và một số hình thức khác.
Điều 188 Luật doanh nghiệp quy định về tập đoàn kinh tế, tổng công ty như sau:
“1. Tập đoàn kinh tế, tổng công ty thuộc các thành phần kinh tế là nhóm công ty có mối quan hệ với nhau thông qua sở hữu cổ phần, phần vốn góp hoặc liên kết khác. Tập đoàn kinh tế, tổng công ty không phải là một loại hình doanh nghiệp, không có tư cách pháp nhân, không phải đăng ký thành lập theo quy định của Luật này.
“2. Tập đoàn kinh tế, tổng công ty có công ty mẹ, công ty con và các công ty thành viên khác. Công ty mẹ, công ty con và mỗi công ty thành viên trong tập đoàn kinh tế, tổng công ty có quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp độc lập theo quy định của pháp luật.”
Xem thêm : Quy định về nhóm công ty vấn đề pháp lý cần biết
Mối liên kết trong nhóm công ty
Công ty mẹ – công ty con
Luật doanh nghiệp năm 2020 đã quy định cụ thể về mối quan hệ, giữa công ty mẹ – công ty con; qua đó thấy được mối liên hệ trong mô hình này ngoài về vốn còn về hoạt động; công ty mẹ nắm quyền kiểm soát và chi phối đối với công ty con.
Công ty mẹ có quyền bổ nhiệm các chức vụ quan trọng trong công ty; có quyền sửa đổi, bổ sung điều lệ của công ty bị ảnh hưởng, từ đó công ty con cũng được hưởng lợi nhóm. Trong trường hợp trực tiếp, công ty con chấp nhận các điều kiện để trở thành thành viên của tập đoàn, công ty mẹ có quyền bổ nhiệm các chức vụ quan trọng trong công ty; có quyền sửa đổi, bổ sung điều lệ của công ty bị ảnh hưởng, từ đó công ty con cũng được hưởng lợi nhóm.
Trong trường hợp gián tiếp, công ty mẹ sở hữu cổ phần, phần vốn góp vào công ty con nhưng không ở mức chi phối; tuy nhiên, sau khi bầu ban điều hành, công ty mẹ vẫn có thể bổ nhiệm đa số thành viên vào ban điều hành công ty con do số cổ phần và phần vốn góp của công ty mẹ.
Xem thêm : tập đoàn kinh tế
Tập đoàn kinh tế.
Tập đoàn kinh tế hoặc công ty không có sự tồn tại hợp pháp và chỉ đơn giản là một tập hợp các doanh nghiệp có vốn, tài chính, công nghệ, thị trường, thương hiệu, nghiên cứu và liên kết đào tạo.
Các tập đoàn kinh tế và công ty được xác định bởi sự liên kết của các doanh nghiệp có tư cách pháp nhân tự chủ (hiệp hội nhóm), do đó mô hình của chúng rất đa dạng.
Tập đoàn kinh tế, tổng công ty gồm công ty mẹ và các công ty con và các công ty thành viên khác. Mục đích của sự liên kết trong mô hình tập đoàn kinh tế, tổng công ty là nhằm tăng cường tích tụ, tập trung, tăng khả năng cạnh tranh và tối đa hóa lợi nhuận của các doanh nghiệp. Trong tập đoàn kinh tế, tổng công ty, công ty mẹ sở hữu đa số vốn cổ phần của các công ty con, chi phối các công ty con về mặt tài chính và chiến lược phát triển.
Công ty chính, công ty con và các công ty thành viên khác tạo thành tập đoàn kinh tế, tổng công ty. Trong mô hình tập đoàn kinh tế, mục tiêu của tổng công ty là tăng trưởng tích tụ, tập trung, khả năng cạnh tranh và lợi nhuận của doanh nghiệp. Trong tập đoàn kinh tế, công ty mẹ nắm giữ phần lớn vốn cổ phần của các công ty con và có thẩm quyền về tài chính và chiến lược phát triển đối với chúng.
Như vậy, các tổ chức kinh tế và doanh nghiệp có hình thức sở hữu vốn đa dạng, nhưng có một chủ sở hữu đáng kể có quyền chi phối, đó là công ty mẹ.
Xem thêm :công ty mẹ- công ty con
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest
- Bài viết trong lĩnh vực pháp luật được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật:1900 6198, E-mail: info@everest.org.vn.
