Hoạt động đầu tư kinh doanh là một hoạt động cần có số vốn lớn, không phải lúc nào chủ sở hữu doanh nghiệp cũng có thể tự huy động được từ tài sản của chính mình. Vì vậy, cần một loại vốn khác không phải từ tài sản của chủ sở hữu, đó là vốn vay. Vậy vốn vay là gì, thủ tục vay vốn như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Vốn vay
Vốn vay là gì?
Vốn vay trong tiếng Anh có tên là Borrowed Capital.
Vốn vay là một loại vốn từ tiền được vay và được sử dụng vào hoạt động đầu tư kinh doanh. Vốn vay khác với vốn chủ sở hữu, bởi vốn chủ sở hữu được sở hữu bởi công ty và các cổ đông, còn vốn vay thì không. Vốn vay được sử dụng nhằm mục đích tăng lợi nhuận nhưng nó cũng có thể dẫn đến rủi ro mất tiền, tức không thu hồi được khoản vay của người cho vay.
Một ví dụ cụ thể để hiểu rõ hơn về vốn vay: ví dụ khi một người đi mua nhà, họ thường sẽ thanh toán một khoản tiền trước trước. Khoản tiền thanh toán trước này đến từ tài sản vốn có của họ, như tiền tiết kiệm, tiền lương hoặc tiền thu được sau khi bán một căn nhà khác. Giả sử một ngôi nhà họ muốn mua có giá 300.000 EURO, khoản thanh toán trước của họ sẽ là 60.000 EURO, là khoảng 20%. Khoản thanh toán còn lại của ngôi nhà người mua không có khả năng chi trả ngay, tương đương với 240.000 EURO, thì họ cần phải đi vay.
Như vậy, khoản tiền còn lại cần thanh toán để mua căn nhà mà người mua không thanh toán được ngay sẽ được cung cấp dưới dạng là khoản vốn vay thế chấp từ ngân hàng. Vì vậy, ngôi nhà sẽ là tài sản thuộc sở hữu của chủ nhà, nhưng lại được mua bằng cả vốn chủ sở hữu và nợ, cách gọi khác là vốn vay, dưới dạng thế chấp. Khoản tiền vay ngân hàng 240.000 EURO sẽ đi kèm với lãi suất (có thể theo tháng hoặc quý, năm) mà chủ nhà cần phải trả bên cạnh khoản nợ chính là 240.000 EURO.
Đặc điểm của vốn vay
Doanh nghiệp cần vốn để hoạt động. Vốn là tài sản được sử dụng để tạo ra nhiều tài sản hơn. Đối với các doanh nghiệp, vốn bao gồm tiền mặt, tài sản, hàng tồn kho, nhà máy, … Các doanh nghiệp có hai lựa chọn để có được vốn vay: tài trợ vốn chủ sở hữu và tài trợ bằng nợ.
Nợ là khoản tiền được vay từ các cơ quan, tổ chức tài chính, cá nhân hoặc thị trường trái phiếu. Vốn chủ sở hữu là khoản tiền mà công ty đã có trong kho bạc của mình hoặc có thể huy động từ các chủ sở hữu hoặc nhà đầu tư. Thuật ngữ “vốn vay” được sử dụng để phân biệt vốn có từ vay nợ với vốn có bằng vốn chủ sở hữu.
Có nhiều phương thức vay khác nhau cấu thành vốn vay. Chúng có thể ở dạng cho vay, thỏa thuận thấu chi, thẻ tín dụng, và phát hành nợ, ví dụ như trái phiếu. Người vay phải trả lãi suất như chi phí vay trong mọi trường hợp.
Thông thường, nợ được bảo đảm bằng tài sản thế chấp. Trong trường hợp mua nhà, thế chấp được bảo đảm bằng căn nhà đang mua. Tuy nhiên, vốn vay cũng có thể là một hình thức gỡ nợ, và trong trường hợp đó, nó không được bảo đảm bằng tài sản.
Vốn vay thường được sử dụng trong nền kinh tế vì cả lý do kinh doanh và lý do cá nhân. Ưu điểm của đầu tư bằng vốn vay là tiềm năng tạo ra lợi nhuận lớn hơn. Nhược điểm là khả năng thua lỗ lớn hơn, do tiền vay phải được trả lại bằng cách nào đó, bất kể hiệu quả đầu tư như thế nào.
Doanh nghiệp vay vốn ngân hàng
Điều kiện để doanh nghiệp vay vốn ngân hàng
Điều đầu tiên và cực kỳ quan trọng khi muốn có vốn vay là các doanh nghiệp phải hiểu rõ mục đích của khoản vốn vay mà mình muốn vay. Tất cả các khoản vốn vay phải được liệt kê rõ ràng tùy thuộc vào nhu cầu của doanh nghiệp, ví dụ như cần vốn vay để hoặc mở rộng kinh doanh, hoặc mua tài sản cố định, mua nguyên liệu, sản phẩm sản xuất hoặc đơn giản là giải quyết các vấn đề của doanh nghiệp.
Do vậy, các doanh nghiệp cần phải xây dựng một kế hoạch kinh doanh chi tiết và các tài liệu cụ thể, chiến lược tăng trưởng kỹ càng hoặc kế hoạch phát triển kinh doanh có thể chứng minh cho ngân hàng vay về mục đích của khoản vay vốn kinh doanh.
Từ đó ta rút ra được một số điều kiện của doanh nghiệp để vay vốn kinh doanh như sau:
- Doanh nghiệp vay vốn hoặc đại diện doanh nghiệp đứng ra vay phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
- Khoản vay phải có mục đích sử dụng hợp pháp, rõ ràng và minh bạch.
- Doanh nghiệp có nhu cầu vay phải có tình trạng tài chính ổn định, không quá yếu, và có khả năng chi trả cả gốc lẫn lãi.
- Doanh nghiệp có dự án đầu tư kinh doanh khả thi cùng với kế hoạch trả nợ phải thực tế và khả thi.
- Doanh nghiệp phải bảo đảm tài sản của họ phù hợp với quy định của pháp luật.
Hồ sơ doanh nghiệp vay vốn ngân hàng
Muốn Ngân hàng cho vay một khoản tiền, nhất là khoản tiền đầu tư là một khoản tiền lớn, doanh nghiệp phải chứng minh được độ tin cậy của doanh nghiệp mình. Một trong những điều đầu tiên ngân hàng căn cứ để xem xét là sự bảo đảm của người vay và bên bảo hiểm hoặc theo dõi lịch sử thanh toán nợ. Nói chung, đầu tư của các khoản vay công ty tại ngân hàng là các tài liệu chi tiết được yêu cầu không khác nhau. Chuẩn bị cho thủ tục vay vốn, doanh nghiệp cần chuẩn bị các tài liệu sau đây:
- Hồ sơ pháp lý
- Giấy phép thành lập hoặc giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc giấy chứng nhận đầu tư.
- Văn bản Điều lệ công ty.
- Quyết định bổ nhiệm kế toán trưởng và giám đốc (nếu có).
- Hộ chiếu hoặc thẻ căn cước, sổ đăng ký hộ khẩu của đại diện đứng ra vay.
- Giấy chứng nhận đăng ký thuế của doanh nghiệp.
- Báo cáo
Báo cáo thông tin tín dụng gồm các tài liệu sau:
- Báo cáo tài chính công ty (ít nhất 02 năm kinh doanh gần nhất)
- Hợp đồng mua bán.
- Hợp đồng sử dụng lao động (nếu có).
- Phương án vay vốn
- Phương án sản xuất và kinh doanh đủ khả năng để để bảo đảm trả nợ vốn vay cho ngân hàng.
- Kế hoạch trả nợ ngân hàng.
- Tài sản đảm bảo tiền vay theo quy định
- Bất động sản: giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và đất.
- Xe ô tô, thiết bị, máy móc, phương tiện vận tải, hàng hóa: hóa đơn, hợp đồng bán hàng.
- Tài liệu có giá trị khác như: chứng chỉ góp vốn, cổ phiếu, trái phiếu…
