Thuế thu nhập cá nhân là một khoản thu quan trọng của ngân sách nhà nước, là một trong những vấn đề quan tâm đầu tiên của một người bắt đầu có việc làm. Vậy thuế thu nhập cá nhân là gì, khi nào phải đóng? Hãy để chúng tôi cung cấp thông tin cho bạn qua bài viết sau đây.
Thuế thu nhập cá nhân
Thuế thu nhập cá nhân là gì?
Hiện nay, pháp luật Việt Nam chưa có định nghĩa cụ thể về thuế thu nhập cá nhân. Nhưng dựa theo luật thuế thu nhập cá nhân, các Nghị định và Thông tư hướng dẫn, ta có thể định nghĩa thuế thu nhập cá nhân như sau:
Thuế thu nhập cá nhân ( tiếng anh: Personal income tax) là khoản tiền mà người có thu nhập phải trích nộp trong một phần thu nhập (sau khi đã được giảm trừ) như tiền lương, hoặc từ nguồn thu khác vào ngân sách nhà nước. Thuế thu nhập cá nhân có mức đánh thuế khác nhau tùy vào mức thu nhập và không đánh vào những cá nhân có thu nhập thấp nhằm đảm bảo công bằng với mọi đối tượng trong xã hội, từ đó góp phần làm giảm khoảng cách giàu nghèo giữa các tầng lớp.
Từ định nghĩa ta có thể rút ra một số đặc đặc của thuế thu nhập cá nhân như sau:
- Thuế thu nhập cá nhân là thuế trực thu
- Thuế thu nhập cá nhân có đối tượng chịu thuế là thu nhập của cá nhân
- Mức đánh thuế thu nhập cá nhân áp dụng theo nguyên tắc thuế suất lũy tiến từng phần.
- Thuế thu nhập cá nhân là một loại thuế có tính ổn định không cao và phức tạp.
- Nguồn luật điều chỉnh quan hệ thuế thu nhập cá nhân bao gồm các văn bản pháp luật trong nước và luật quốc tế
Vai trò của thuế thu nhập cá nhân
Thuế thu nhập cá nhân có vai trò quan trọng với ngân sách nhà nước và góp phần thực hiện công bằng xã hội.
Đối với nền kinh tế xã hội
Một trong những nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước là thuế thu nhập cá nhân. Khi nền kinh tế ngày phát triển thì thuế thu nhập cá nhân cũng có sự gia tăng tỷ lệ thuận với thu nhập bình quân đầu người, giúp tăng nguồn tiền vào ngân ngân sách nhà nước.
Hơn nữa, nguồn thu từ các loại thuế xuất – nhập khẩu bị ảnh hưởng do việc thực hiện tự do hóa nền kinh tế thương mại, nên thuế thu nhập cá nhân càng trở nên quan trọng với ngân sách nhà nước.
– Góp phần thực hiện chính sách công bằng xã hội
Theo luật thuế thu nhập cá nhân tại Việt Nam, việc thu thuế này chỉ áp dụng với những đối tượng có thu nhập trung bình trở lên, cao hơn mức khởi điểm thu nhập chịu thuế sau khi đã giảm đi các khoản giảm trừ, không đánh vào các cá nhân có thu nhập thấp, vừa đủ nuôi sống bản thân và gia đình nên góp phần giảm đi sự chênh lệch giàu nghèo.
– Điều tiết nền kinh tế
Thuế thu nhập cá nhân được coi là một công cụ giúp điều tiết nền kinh tế vĩ mô, kích thích tiết kiệm, đầu tư theo hướng nâng cao năng lực hiệu quả xã hội. Bằng việc giảm bớt thu nhập của những đối tượng có thu nhập cao, và phân phối lại cho những đối tượng có thu nhập thấp hơn, thuế thu nhập cá nhân góp phần quan trọng trong việc tăng các chế độ phúc lợi xã hội.
– Giúp phát hiện thu nhập bất hợp pháp
Trong thực tế, có nhiều khoản thu nhập của một số cá nhân từ các nguồn bất hợp pháp: nhận hối lộ, hay tham ô, kinh doanh hàng cấm, trốn thuế, chiếm đoạt tài sản… Thuế thu nhập cá nhân góp phần quan trọng phát hiện các hành vi sai trái này.
Đối với hệ thống thuế
Thuế thu nhập cá nhân giúp khắc phục được hạn chế của các loại thuế khác như thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu dùng bằng tính lũy thoái. Cụ thể, các loại thuế như thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu dùng sẽ ảnh hưởng đến người nghèo nhiều hơn so với người giàu do khi tiêu thụ cùng một lượng hàng hóa, mọi người đều phải chịu lượng tiền thuế như nhau. Nhưng thuế thu nhập cá nhân lại được tính theo phương pháp lũy tiến từng phần sẽ góp phần, các mức thu nhập khác nhau sẽ có các mức thuế khác nhau, nhằm đảm bảo tính công bằng của hệ thống thuế.
Trong các doanh nghiệp thường tồn tại hai loại thuế: thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân, hai loại thuế có mối liên hệ mật thiết. Nếu doanh nghiệp kê khai chi phí phải trả cho cá nhân cao hơn thực tế để trốn thuế, thì với phần phát sinh được kê khai tăng thêm của các cá nhân sẽ phải nộp thêm thuế thu nhập cá nhân. Nhờ vậy mà góp phần khắc phục hạn chế thất thu về thuế.
Người nộp thuế thu nhập cá nhân
Căn cứ theo Luật thuế thu nhập cá nhân Điều 2, người phải nộp thuế thu nhập cá nhân là cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam và cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam . Cụ thể như sau:
– Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau:
+ Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam;
+ Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, gồm có nơi ở đăng ký thường trú hoặc có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê có thời hạn.
– Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng điều kiện quy định trên.
Vấn đề quản lý thuế thu nhập cá nhân
Thuế thu nhập cá nhân là loại thuế được tính theo tháng, có thể được kê khai theo tháng hoặc quý, nhưng quyết toán theo năm. Có ba cách tính thuế thu nhập cá nhân dành cho ba đối tượng khác nhau:
- Đối tượng là cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động có thời hạn từ 3 tháng trở lên: Tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần.
- Đối tượng là cá nhân không ký hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động dưới 3 tháng: Được khấu trừ 10%
- Đối tượng là cá nhân không cư trú (thường là người nước ngoài): được khấu trừ 20%
Căn cứ theo Luật Thuế thu nhập cá nhân Điều 11, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính tại thời điểm trả thu nhập.
Cách nộp thuế thu nhập cá nhân online
Bạn có thể nộp thuế thu nhập cá nhân qua trang web của Tổng cục thuế Việt Nam. Nếu chưa có tài khoản, trước tiên cần đăng kí tài khoản.
Nếu đã có tài khoản:
Bước 1: Truy cập trang khai thuế, đăng nhập, sau đó nhấn nút nộp thuế.
Bước 2: Hệ thống sẽ chuyển đến trang Lập giấy nộp tiền. Bạn điền đầy đủ thông tin và nhấn hoàn thành.
Bước 3: Kiểm tra lại thông tin và nhấn xác nhận nộp tiền. Sau đó hệ thống sẽ yêu cầu bạn cần nhập “Mã pin”. Bạn nhập mã pin sau đó ấn nút “Chấp nhận” và chờ phản hồi của hệ thống.
Nếu hệ thống hiển thị thông báo “Ký điện tử thành công” thì bạn đã hoàn thành công việc kê khai thuế qua mạng và giấy nộp thuế của bạn đã được gửi lên cơ quan thuế.
Lưu ý:
Sau khi nộp bạn cần kiểm tra lại thông tin khi lập xong giấy nộp thuế đã thành công chưa. Trong giao diện của hệ thống, bạn có thể tìm kiếm lại tờ khai thuế để kiểm tra.
Hoàn thuế thu nhập cá nhân là gì?
Hoàn thuế thu nhập cá nhân tức là bạn sẽ được hoàn một phần hoặc toàn bộ phần thuế thu nhập cá nhân đã đóng. Các trường hợp được hoàn thuế thu nhập cá nhân gồm: số tiền thuế đã nộp lớn hơn số thuế phải nộp, thu nhập tính thuế của cá nhân đã nộp thuế chưa đến mức phải nộp thuế, và các trường hợp khác theo quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Hiểu về chứng từ thuế thu nhập cá nhân
Chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền quy định, cấp cho các cá nhân được khấu trừ khoản thuế thu nhập cá nhân và thể hiện khoản thuế đã được khấu trừ tương ứng. Việc mua chứng từ thuế thu nhập cá nhân có ý nghĩa rất quan trọng đối với mọi cá nhân; phục vụ cho nhiều mục đích của mỗi cá nhân đó.
Chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân gồm các nội dung chính: Thông tin của cá nhân, tổ chức chi trả thu nhập như tên cá nhân, tổ chức trả thu nhập, mã số thuế, địa chỉ, số điện thoại; Thông tin thuế thu nhập cá nhân được khấu trừ gồm: các khoản thu nhập nhận được chịu thuế như tiền công, tiền lương, thu nhập từ hoạt động kinh doanh, thời điểm trả thu nhập, tổng thu nhập chịu thuế đã trả, số tiền thuế thu nhập cá nhân đã khấu trừ, số tiền còn lại cá nhân được nhận.
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest
- Bài viết trong lĩnh vực pháp luật được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật:1900 6198, E-mail: info@everest.org.vn.
