Quản trị lợi nhuận là một trong những chủ đề được quan tâm nhiều nhất của các nhà nghiên cứu kế toán hiện nay, con số lợi nhuận trên báo cáo tài chính là mục tiêu cực kỳ quan trọng. Được sử dụng để đánh giá hiệu quả, năng suất hoạt động của doanh nghiệp, dẫn đến quyết định giá cổ phiếu của công ty. Và trong khoảng thời gian vừa qua có nhiều thứ đáng lo ngại, những sai lầm trong chênh lệch lợi nhuận trước và sau kiểm toán báo cáo tài chính.
Quản trị lợi nhuận
Thế nào là quản trị lợi nhuận?
Quản trị lợi nhuận là cách thức quản lý của Ban giám đốc sử dụng việc ghi nhận trên cơ sở dồn tích thông qua một số tài khoản để làm thay đổi lợi nhuận sau thuế theo các mục tiêu công bố thông tin của họ. Vì vậy, quản trị lợi nhuận có thể hiểu là hành động làm thay đổi số liệu lợi nhuận trong quá trình truyền tải thông tin ra bên ngoài có chủ đích của nhà quản trị nhằm đạt được mục tiêu lợi nhuận mục tiêu thông qua công cụ kế toán.
Công cụ quản trị lợi nhuận
Thứ nhất, các quy tắc quản lý: các cơ chế về tổ chức và hoạt động cùng các nội quy, quy tắc quản lý nhân lực của doanh nghiệp, gồm các quy định về quản lý, chính sách về tài chính, các quy tắc quản lý và khai thác nguồn thu, chi, phân bố và sử dụng, bảo vệ tài sản công ty, quy chế chi tiêu và hoạch toán.
Thứ hai, kế hoạch tài chính: các bộ phận trọng tâm của kế hoạch tài chính là kế hoạch nguồn vốn, kế hoạch đầu tư tài chính, kế hoạch phân bổ, sử dụng nguồn lực, dự tính chi phí cho sản xuất kinh doanh, kế hoạch vay nợ và trả nợ, lợi nhuận và phân phối lợi nhuận, lập quỹ dự phòng.
Thứ ba, các công cụ tiền tệ: am hiểu và sử dụng linh hoạt các công cụ tiền tệ, thước đo giá trị, dư đoán được biến động của thị trường tài chính.
Thứ tư, đòn bẩy kinh tế: Lợi ích kinh tế là động lực chính yếu giúp các chủ thể tích cực tham gia vào quá trình hoạt động kinh tế, làm sinh ra doanh lợi và tạo ra lợi ích cho cộng đồng và bản thân từng người.
Sử dụng đặc biệt là đòn bẩy tiền lương, tiền thưởng, phúc lợi và sự quan tâm chăm sóc đến người lao động thực sự, sẽ đưa lại động lực to lớn cho sản xuất kinh doanh. Nhà quản trị doanh nghiệp và quản trị tài chính nên am hiểu và sử dụng thuần thục công cụ này.
Muốn sử dụng tốt đòn bẩy lợi ích, cần phải công khai, minh bạch, dân chủ và thực sự công bằng, tránh sự tùy tiện, lạm dụng.
Thứ năm, hệ thống quản lý và cung cấp thông tin kinh tế – tài chính: Hệ thống thông tin là nền tảng của quản trị, nhà quản trị không thể làm gì khi không có thông tin chính xác. Họ chỉ có thể đánh giá, nhận xét, ra các quyết định khi có đầy đủ các thông tin đích thực, khách quan, đủ tin cậy.
Yếu tố ảnh hưởng đến quản trị lợi nhuận
Kết quả nghiên cứu cho thấy, có 06 trong số 08 yếu tố ảnh hưởng đến Quản trị lợi nhuận dồn tích và có ý nghĩa thống kê ở mức 1%, 5%, 10%; có 02 yếu tố có ảnh hưởng đến Quản trị lợi nhuận thực tế; 05 yếu tố (báo cáo tài chính hợp nhất, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc, Hiệu quả hoạt động kinh doanh, Đòn bẩy tài chính, Phát hành cổ phiếu) có ảnh hưởng thuận chiều đến AEM1, ngược lại yếu tố Quy mô và chất lượng kiểm toán có quan hệ ngược chiều với AEM1.
Cách quản lý doanh thu – chi phí – lợi nhuận
Quản lý doanh thu – chi phí – lợi nhuận
Sổ sách: Sử dụng sổ sách trong quản lý thu chi có thể đưa đến nhiều sai sót và nhầm lẫn trong quá trình nhân viên nhập số liệu. Bên cạnh đó, phương pháp này cũng khá tốn thời gian cũng như công sức trong khi tính chính xác không quá cao. Hơn nữa, tính bảo mật của sổ sách là rất kém, dẫn đến nhiều mối nguy cho cửa hàng.
Sử dụng Excel: Phần mềm Excel là công cụ quản lý thu chi khá đơn giản và thuận tiện dành cho các chủ cửa hàng. Tuy nhiên Excel lại gặp khó khăn khi phải quản lý số lượng thông tin quá nhiều và quá phức tạp. Hơn nữa với Excel, chủ cửa hàng khó có thể theo dõi thu chi một cách thống nhất bởi dữ liệu được lưu trữ tách rời cũng như không có sự kết nối với các phần cứng khác như máy đọc mã vạch hay máy in hóa đơn.
Mối quan hệ giữa doanh thu, chi phí và lợi nhuận
Phương pháp phân tích mối quan hệ giữa chi phí – doanh thu – lợi nhuận ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong hầu hết các doanh nghiệp. Mục đích của việc phân tích chi phí – doanh thu – lợi nhuận chính là phân tích cơ cấu các chi phí của doanh nghiệp để nhằm xác định, phân tích được mức rủi ro mà doanh nghiệp có thể gặp phải khi cơ cấu những chi phí. Việc phân tích mối quan hệ này không chỉ giúp việc lựa chọn dây chuyền sản xuất, định giá bán sản phẩm, xây dựng chiến lược tiêu thụ, chiến lược marketing nhằm khai thác có hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mà còn giúp ích nhiều cho việc xem xét rủi ro của doanh nghiệp. Bài viết quan tâm đến một trong các ứng dụng này của mô hình, đồng thời cũng xem xét các giả thiết trong quá trình vận dụng mô hình.
