Nhằm mục đích mở rộng thị trường kinh doanh cũng như đưa doanh nghiệp gần hơn với người tiêu dùng thì hiện nay có rất nhiều công ty, doanh nghiệp tiến hành mở chi nhánh công ty ở nhiều nơi khác nhau. Vậy thế nào là chi nhánh? Thủ tục thành lập chi nhánh công ty trải qua các bước nào? Hãy cùng chúng tôi giải đáp thắc mắc trên.
Chi nhánh công ty/ doanh nghiệp
Khái niệm chi nhánh
Dựa trên quy định tại khoản 1 Điều 45 luật doanh nghiệp năm 2020, có thể hiểu chi nhánh là một đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của doanh nghiệp bao gồm cả việc đại diện theo ủy quyền. Theo đó, ngành nghề, lĩnh vực hoạt động kinh doanh của chi nhánh phải đúng với ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp.
Về địa điểm được phép đặt chi nhánh, doanh nghiệp có thể đặt một hoặc nhiều chi nhánh tại một địa phương theo địa giới đơn vị hành chính và có thể thành lập chi nhánh ở trong nước và cả nước ngoài.
Ví dụ: Doanh nghiệp B có trụ sở chính ở Thành phố Đà Nẵng, nhằm mở rộng quy mô Doanh nghiệp B có thể thành lập các chi nhánh ở một hoặc nhiều địa điểm tại các quận, huyện ở Hà Nội.
Đặc điểm của chi nhánh
Dựa trên khái niệm thế nào là chi nhánh, có thể rút ra được một số đặc điểm như sau:
- Ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh của chi nhánh phải đúng với ngành nghề kinh doanh mà doanh nghiệp đang tiến hành hoạt động kinh doanh.
- Doanh nghiệp có thể đặt một hoặc nhiều chi nhánh tại một địa phương theo địa giới hành chính. Đồng thời, để mở rộng quy mô và hội nhập thế giới Doanh nghiệp có thể thành lập chi nhánh ở trong nước và nước ngoài.
- Có hai hình thức hạch toán thuế đối với chi nhánh: hạch thuế độc lập hoặc hạch thuế phụ thuộc.
- Là một đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp nên chi nhánh không có tư cách pháp nhân.
Xem thêm: Mở công ty
Thủ tục thành lập chi nhánh công ty/ doanh nghiệp
Để tiến hành các công đoạn thành lập chi nhánh công ty/ doanh nghiệp thì trước tiên phải chuẩn bị hồ sơ thành lập chi nhánh. Theo đó,
Hồ sơ thành lập chi nhánh bao gồm:
– Thông báo thành lập chi nhánh
– Quyết định bằng văn bản về việc thành lập chi nhánh (của chủ sở hữu công ty TNHH một thành viên, của Hội đồng thành viên công ty TNHH hai thành viên trở lên, của Đại hội đồng cổ đông công ty cổ phần, của các thành viên công ty hợp doanh)
– Biên bản họp về việc thành lập chi nhánh
– Quyết định bổ nhiệm người đứng đầu chi nhánh
– Giấy tờ cá nhân chứng thực của người đứng đầu chi nhánh: Bản sao Thẻ CCCD hoặc Giấy chứng minh nhân dân, Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của người đứng đầu chi nhánh.
– Đối với một số ngành nghề do pháp luật quy định, bản sao hợp lệ chứng chỉ hành nghề của người đứng đầu chi nhánh (hoặc của cá nhân khác thuộc chi nhánh) sẽ được yêu cầu thêm.
– Giấy tờ ủy quyền cho người khác thực hiện thủ tục (nếu có)
Thủ tục tiến hành thành lập chi nhánh công ty
Doanh nghiệp có thể lựa chọn thực hiện thủ tục trực tiếp tại Phòng đăng ký kinh doanh hoặc online qua website của Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
Bước 1: Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp đến nộp hồ sơ tại Phòng đăng ký kinh doanh cấp tỉnh, thành phố nơi muốn thành lập chi nhánh
Bước 2: Phòng đăng ký kinh doanh tiếp nhận và thẩm định tính hợp lệ của hồ sơ
Bước 3: Phòng đăng ký kinh doanh trả kết quả thực hiện thủ tục. Theo đó,
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc, Phòng đăng ký kinh doanh đưa ra kết quả thủ tục.
- Thông báo về việc sửa đổi, bổ sung hồ sơ chưa hợp lệ;
- Cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động nếu hồ sơ hợp lệ.
Xem thêm: Thủ tục thành lập chi nhánh công ty cần chuẩn bị những gì?
Mối liên hệ giữa chi nhánh và doanh nghiệp
Luật Doanh nghiệp 2020 quy định chi nhánh là một đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp nên giữa chi nhánh và doanh nghiệp có mối liên hệ mật thiết với nhau, thể hiện ở một số các khía cạnh sau:
Thứ nhất, về đặt tên chi nhánh
Dựa trên quy định tại điều 20 Nghị định 01/2021/NĐ-CP viện dẫn theo khoản 2 Điều 40 Luật Doanh nghiệp 2020 thì tên chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh phải bao gồm tên doanh nghiệp kèm theo cụm từ “Chi nhánh” đối với chi nhánh. Như vậy, cấu thành của tên chi nhánh sẽ bao gồm các thành tố sau:
- Cụm từ “Chi nhánh”;
- Loại hình doanh nghiệp;
- Tên riêng của doanh nghiệp.
Ví dụ: Chi nhánh Công ty TNHH hai thành viên AB.
Thứ hai, về ngành nghề kinh doanh
Căn cứ theo khoản 1 Điều 41 Luật Doanh nghiệp năm 2020 thì ngành, nghề kinh doanh của chi nhánh phải đúng với ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp. Tức là, ngành nghề mà chi nhánh sẽ kinh doanh sẽ không được nằm ngoài các ngành nghề, lĩnh vực mà doanh nghiệp đang hoạt động.
Trường hợp doanh nghiệp muốn thành lập chi nhánh để tiến hành kinh doanh các ngành, nghề khác với doanh nghiệp thì doanh nghiệp phải tiến hành làm thủ tục bổ sung ngành, nghề.
Thứ ba, về nghĩa vụ thuế
Theo khoản 5 Điều 8 Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp thì , mã số đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp được cấp cho chi nhánh là mã số thuế của chi nhánh.
Bởi chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp và không có tư cách pháp nhân. Vì vậy khi đăng ký hoạt động chi nhánh, doanh nghiệp có thể lựa chọn các hình thức hạch toán bao gồm Hạch toán độc lập hoặc hạch toán phụ thuộc (đối với doanh nghiệp chủ quản). Theo đó, có thể hiểu:
– Hạch toán độc lập là mọi hoạt động tài chính (gồm có nghĩa vụ và trách nhiệm thuế) phát sinh tại chi nhánh được ghi sổ kế toán tại đơn vị, tự kê khai và nộp hồ sơ quyết toán thuế.
– Hạch toán phụ thuộc thì chi nhánh phải thống kê, tập hợp giấy tờ rồi gửi về doanh nghiệp để doanh nghiệp kê khai và quyết toán thuế.
Như vậy, tùy vào việc đăng ký hình thức hạch toán, chi nhánh có thể tự kê khai hoặc được doanh nghiệp kê khai và quyết toán các loại thuế.
Một số câu hỏi liên quan đến chi nhánh công ty/ doanh nghiệp
Chi nhánh công ty có tư cách pháp nhân không?
Dựa trên quy định tại khoản 1, 2 Điều 84 Bộ luật dân sự 2015 thì:
“Điều 84. Chi nhánh, văn phòng đại diện của pháp nhân
1. Chi nhánh, văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, không phải là pháp nhân.
2. Chi nhánh có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của pháp nhân.[…]”
Như vậy, theo quy định trên thì chi nhánh là một đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp (trụ sở chính) và được thành lập một cách hợp pháp. Mặc dù pháp luật cho phép chi nhánh có quyền sở hữu con dấu riêng và tài khoản ngân hàng riêng nhưng chưa hoàn toàn độc tập về tài sản. Bên cạnh đó, chi nhánh sẽ được doanh nghiệp ủy quyền để thực hiện một phần hoặc toàn bộ chức năng của doanh nghiệp. Đồng thời khi tham gia vào các quan hệ pháp luật cũng như dân sự thì chi nhánh phải nhân danh doanh nghiệp chủ quản.
Vì vậy, có thể khẳng định rằng chi nhánh là một đơn vị phụ thuộc của trụ sở chính doanh nghiệp và không có tư cách pháp nhân.
Chi nhánh công ty có được ký hợp đồng không?
Chi nhánh là một đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp và không có tư cách pháp nhân nên không thể nhân danh chính mình ký kết hợp đồng với các đối tác. Tuy nhiên, theo quy định chi nhánh có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của pháp nhân, bao gồm cả chức năng đại diện theo ủy quyền. Tức là, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có thể lập văn bản ủy quyền cho người đứng đầu chi nhánh làm đại diện theo ủy quyền, nhân danh chính doanh nghiệp để trực tiếp ký kết hợp đồng với các đối tác. Đồng thời, con dấu được đóng trên hợp đồng phải là con dấu của công ty. Như vậy, có thể kết luận lại một số vấn đề sau:
– Chi nhánh không có tư cách pháp nhân mà chỉ hoạt động dựa trên phạm vi quyền hạn mà doanh nghiệp ủy quyền, do đó chi nhánh không thể nhân danh chính mình để ký kết hợp đồng;
– Nhưng chi nhánh có thể ký kết các hợp đồng trong phạm vi ủy quyền của doanh nghiệp bằng cách ủy quyền bằng văn bản cho người đứng đầu chi nhánh.
– Chi nhánh cũng có thể ký các loại hợp đồng nội bộ trong phạm vi quyền của chi nhánh như: hợp đồng thuê trụ sở, hợp đồng thuê lao động .
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest
- Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.org.vn.
